کشور زیبا و پهناور ایران از نظر قومی دارای تنوع بسیار زیادی میباشد که هر کدام لباس و اداب و رسوم خاص خود را داردند، در این میان قوم بزرگ بختیاری ها نیز لباس های خاص خود را دارند با قدمتی بالغ بر چندین هزار سال .
ما در این مقاله سعی میکنیم تا شما را با لباس محلی بختیاری ها اشنا کنیم تا با اگاهی بتوانید انچه را که میخواهید تهیه کنید.
لباس مردانه بختیاری ها از چوقا (چوخا)، کلاه نمدی، شال یا کمربند، دبیت و گیوه تشکیل شده.
چوقا (چوخا):
نوعی بالاپوش مردانه است و از نخ‌های نازکی که از پشم گوسفند می‌ریسند بافته می‌شود. هر چه نخ به دست آمده از پشم‌ها نازک‌تر باشد، بافت چوقا زیباتر می‌شود. باران در چوقا نفوذ نمی‌کند و از شانه‌ها تا حدود زانوها را می‌پوشاند. مردان در تابستان زیر چوقا پیراهن و در زمستان کت یا لباس گرم می‌پوشند.
مردان درچهارمحال و بختیاری، خوزستان و لرستان چوقا می‌پوشند، بهترین نوع چوقا در قوم بختیاری در طایفه کیارسی بافته می‌شود که به چوقا کیارسی بف (بافت) معروف است البته دیگر طایفه های بختیاری چون طایفه موری و دیگر طایفه ها نیز چوقا درست میکنند، ولی بهترین چوقاها را از نظر کیفیت بافت و نوع کار را طایفه کیارسی درست میکنند .
طرح چوقا الهام گرفته از معبد «زیگرات چغازنبیل شوش» بزرگ ترین معبد ایلامیان است. برخی نیز طرح «چوقا» را برگرفته از مقبره کوروش هخامنشی می دانند. همچنین در برخی منابع تاریخی آورده شده است که دو رنگ متضاد سیاه و سفید به کار رفته در «چوقا» نماد خیر و شر است. البته این وجه تسمیه ها مورد تایید و توافق صاحبنظران نیست و فقط بر پایه حدس و گمان است.
کلاه نمدی:
کلاه نمدی به رنگ‌های مشکی و قهوه‌ای وجود دارد. این کلاه عقب و جلو ندارد و هر طور و از هر طرفی که روی سر گذاشته شود تفاوتی نمی‌کند و از کرکهایی که لابلای موهای بز به وجود می‌آید ساخته می‌شود، بهترین نوعکلاه از نظر کیفیت و مرغوبیت کلاه خسروی میباشد.
شال:
پارچه‌ای به رنگ سفید است. پارچهٔ شال را به صورت طولی تا نموده و سپس به جای کمربند دور کمر می‌پیچند تا شلوار دبیت را نگهدارد. شال، نمای زیبایی به لباس می‌دهد، البته در بعضی مواقع مردهای بختیاری از کمربند چرمی بجای شال نیز اسفاده میکنند.
دبیت یا شلوار:
مردان بختیاری شلوار مشکی رنگی می‌پوشند که از پارچه‌ای به نام دبیت دوخته شده و به شلوار دبیت معروف است، دبیت یک شلواری میباشد که از همه طرف بجز کمر گشاد میباشد و بعد از پوشیدن ان شخص احساس خنکی و راحتی میکند.
گیوه:
نوعی کفش است که رویهٔ آن از پنبه تهیه می‌شود بنابراین دارای طبیعتی خنک و نرم است و رنگ این بافتنی همیشه سفید بوده‌است. تخت یا کف گیوه از پارچه‌های محکم و به هم تنیده ساخته می‌شود که از استقامت بالایی برخورداراست. رنگ تخت یا کف گیوه عمدتاً سیاه یا بنفش است. گیوهٔ ملکی کیفیت خوبی داشته و در نزد بختیاری ها بسیار معروف میباشد، به علت گرانی گیوه‌های ملکی، گیوه‌ها ی دیگری با کف لاستیکی هم ساخته میشوند. نکته جالب گیوه اینه که دو لنگهٔ گیوه شبیه هم ساخته میشوند و چپ و راست ندارند.